Wat porno met je doet

Door de enorme beschikbaarheid van porno en het gemak waarmee mensen dit gebruiken, zou je de indruk kunnen krijgen dat het allemaal wel meevalt met de gevaren en risico’s van porno. Toch komen er steeds meer (wetenschappelijke) publicaties die aantonen dat porno de gezondheid van mensen ernstig aantast.

Populaire media wil je doen laten geloven dat porno niet schadelijk is voor je welzijn en je gezondheid. Sterker nog, ze moedigen je er juist toe aan om jezelf dit plezier niet te onthouden. 

In dit opzicht is het aardig te bedenken dat het nog niet zolang is geleden (halverwege vorige eeuw) dat roken ook niet beschouwd werd als iets wat schadelijk was voor je gezondheid. Er zijn zelfs reclamespotjes van artsen die het roken als ontspannen tussendoortje wisten te promoten. En ook werd sportiviteit en roken vaak in een adem genoemd. Vandaag de dag weten we echter beter! Wetenschappelijke inzichten hebben ruimschoots aangetoond hoe schadelijk roken is en de overheid doet de laatste jaren dan ook woeste pogingen het roken terug te dringen. Vreemd genoeg zien we een zelfde inspanning niet terug als het gaat om het gebruik van porno, terwijl de laatste tien jaar er steeds meer wetenschappelijk bewijs is dat porno de gezondheid van mensen ernstig aantast. Hieronder een opsomming van de impact die porno op je kan hebben.

“Wanneer je langdurig porno gebruikt, verandert de chemische samenstelling van je brein.”

Lichamelijke gevolgen

Veelvuldig pornogebruik leidt tot verminderde seksuele bevrediging met als gevolg dat de gewone seksualiteit als saai wordt ervaren. Wat daarbij ook niet echt helpt, is dat porno voor veel mannen op langere termijn tot seksuele stoornissen kan leiden, zoals erectiestoornissen, vertraagde ejaculatie, en een verminderd libido. En dat maakt een positieve seksbeleving nog moeilijker. Je kunt je voorstellen dat dit de tevredenheid over het eigen lichaam verstoort en een positief zelfbeeld ondermijnt. Vanwege de verslavende werking van porno, zal de pornogebruiker merken steeds meer en vaak ‘hardere porno’ nodig te hebben om nog iets van seksuele opwinding te kunnen ervaren. 

Wanneer je langdurig porno gebruikt, verandert de chemische samenstelling van je brein. Net als andere verslavende middelen zorgt porno ervoor dat de hersenen worden overspoeld met onder andere het chemische stofje dopamine. Op dat moment ervaar je voor een korte periode een geluksgevoel. Dat voelt goed, maar wanneer porno kijken je dagelijkse gewoonte wordt, zal dit op de lange termijn problemen veroorzaken voor de eigen gezondheid en ervaren levensgeluk. 

Ons neurologisch systeem is zo ontworpen dat onder invloed van de chemische stof oxytocine, mensen zich op een diepe manier kunnen hechten met echte andere mensen. Kijken naar porno doet precies het tegenovergestelde. Porno zorgt ervoor dat de gebruiker zich terugtrekt uit de echte wereld. En dat leidt tot verlies aan verbondenheid en verbroken relaties. En dat kan leiden tot een sociaal isolement en een beginnende depressie. 

De hersenen van de pornokijker worden daarnaast zo opnieuw geprogrammeerd en de honger naar meer en extremere porno groeit. Dit vormt de basis voor de ontwikkeling van een pornoverslaving en verhoogt tevens de kans op uitingen van ongepast, grensoverschrijdend en soms zelfs strafbaar seksueel gedrag. Porno is nogal eens de opmaat tot het bezoeken van prostituees en andere seksuele activiteiten. En dat brengt het risico met zich mee op SOA’s (seksueel overdraagbare aandoeningen) zoals chlamydia, gonorroe, hepatitis B, hiv en syfilis.

“Porno maakt kapot wat je lief is al zul je dat pas vaak achteraf zo zien.”

Relationele gevolgen

Als je zelf te lijden hebt onder de emotionele gevolgen van het pornogebruik, zal dat ook doorwerken op de relaties die je hebt of wilt aangaan. Verschillende onderzoeken tonen aan dat partners van pornogebruikers vaak gevoelens hebben van verlies, verraad, wantrouwen en woede wanneer ze horen dat hun partner porno gebruikt. Porno kijken is tenslotte seksuele opwinding zoeken buiten je partner om en wordt dan ook ervaren als een vorm van overspel.

Het is dan ook niet vreemd dat verborgen pornogebruik een bom legt onder de relatie en in veel gevallen leidt tot een relatiebreuk als het openbaar komt. Een idee dat je nogal eens hoort van voorstanders van pornogebruik, is de gedachte om samen porno te kijken omdat dit bijdraagt aan het seksuele plezier dat je met elkaar kunt beleven. En als je geen partner hebt, dan is het idee dat de inzichten die je opdoet in pornofilms, je vaardiger maken in het seksleven voor als je wél een partner hebt. Een grote denkfout die dan gemaakt wordt is de veronderstelling dat intimiteit het resultaat is van de toepassing van bepaalde technieken en standjes. Als dit zo was zou de kwaliteit van de relaties de afgelopen decennia met sprongen verbeterd moeten zijn. Niets is minder waar. 

Er is nog iets anders aan de hand. Porno laat je kennis maken met een wereld die een volledig onrealistisch beeld geeft over de omgang tussen mannen en vrouwen en de verwachtingen die je van seks en intimiteit mag hebben. Doordat porno stelselmatig seks losmaakt van echte liefde, intimiteit, respect en trouw, worden mannen en vrouwen gereduceerd tot een stel lichaamsdelen waar je je ding mee doet en die je vervangt als je er op uitgekeken bent. 

Wat in porno getoond wordt vormt gemakkelijk een voedingsbodem voor gewelddadig en overheersend gedrag naar vrouwen. Porno leert je dat het normaal is om gewelddadig te keer te gaan wanneer je intiem bent. Vandaar dat ook wel gezegd wordt dat porno een recept voor verkrachting is. Niet dat iedereen die porno kijkt een potentiele verkrachter is, maar onderzoek toont wel aan dat vrijwel alle verkrachters een problematische porno geschiedenis hebben. 

Ex-pornogebruikers vertellen nagenoeg allemaal dat porno hun grenzen heeft verlegd op een manier wat ze niet voor mogelijk hadden gehouden. Dat ze dingen gezocht, verlangd en gedaan hebben op seksueel gebied waar ze achteraf gezien zich diep voor schamen. Dit alles draagt niet bij aan de ontwikkeling van gezonde sociale vaardigheden en een houding die in echte relaties de onderlinge band helpen te versterken en de liefde doet opbloeien. Porno maakt kapot wat je lief is, al zul je dat pas vaak achteraf zo zien.

“Uiteindelijk zal langdurig pornogebruik je emotionele leven vlakker en harder maken.”

Emotionele gevolgen

Behalve de lichamelijke gevolgen zijn er ook emotionele gevolgen wanneer je langdurig porno gebruikt. Bekende klachten die ex-pornogebruikers hierover vermelden zijn onder andere emotionele verharding, eenzaamheid, depressiviteit en zelfs gedachten om een einde aan het leven te maken. Ook zien wetenschappers een toename van stress, onrust en geïrriteerdheid ontstaan als mensen te lang zonder porno zijn, of wanneer het kijken vroegtijdig moet worden afgebroken. 

Een bekend probleem is het ontwikkelen van bepaald gedrag waarin mensen zich voortdurend voor anderen verbergen, omdat ze dingen doen waar ze niet trots op zijn. Hierdoor kiezen ze ervoor om een deel van hun leven voor anderen geheim te houden, wat een weerslag heeft op hun relationele en emotionele ontwikkeling. 

Uiteindelijk zal langdurig pornogebruik je emotionele leven vlakker en harder maken, waardoor het steeds moeilijker voor je wordt om de emotionele signalen uit je omgeving op te pikken en daar adequaat op te reageren. De echte gevoelens van vreugde en blijdschap worden uit je leven weggetrokken en je blijft met een kil hart achter. 

Het effect dat porno heeft op je zelfbeeld is groot: Je wordt onzeker over je eigen lichaam omdat het er niet zo uit ziet als in de plaatjes. Je voelt je schuldig of gefrustreerd als de seks die je hebt met je partner niet zo geweldig is als dat porno je heeft voorgehouden. Je partner gaat twijfelen aan zichzelf omdat die niet altijd beschikbaar is voor seks zoals porno dat is. En dat kan je angstig maken omdat je bang bent dat je partner het dan misschien wel ergens anders gaat halen. Kortom, porno knaagt aan je zelfvertrouwen en aan de stevigheid van je relatie.

“Porno respecteert de grenzen die God aan de seksualiteit heeft gesteld niet.”

Geestelijke gevolgen

Een bevredigend geestelijk leven in combinatie met het gebruik van porno is wel zo’n beetje de grootste tegenstelling die je kunt bedenken. Iedere christen die strijd met porno zal dit bevestigen. Dit heeft alles te maken met het feit dat porno zo totaal tegenovergesteld is aan de seksualiteit zoals God dit in Zijn schepping heeft bedoeld. Daarnaast respecteert porno niet de grenzen die God aan de seksualiteit heeft gesteld: namelijk dat dit plaatsvindt binnen een huwelijksverbond van liefde en trouw. 

Porno is een vorm van menselijke afgoderij en het aanbidden van het lichaam / het schepsel in plaats van de Schepper. Waar mensen zichzelf centraal stellen, keert God naar de achtergrond.

Dit verklaart waarom seksuele lust zo’n vernietigende uitwerking heeft op je geestelijk leven. In plaats van dat je hart vol is van dankbaarheid naar God, voel je je schuldig, vies, beschaamd en ongemakkelijk. Dit ongemakkelijke gevoel van schuld en schaamte kon wel eens de manier zijn waarop Gods Geest werkt in het geweten van de gelovigen. Hij laat door het geweten als het ware zien dat wat de Bijbel onreinheid noemt, niet kan samengaan met Zijn heiligheid. Je snijdt jezelf af van de zegeningen die God wil geven terwijl de schuldgevoelens over het pornogebruik steeds zwaarder op je gaan drukken. En hoewel Gods liefde voor jou door dit alles echt niet minder wordt, ervaar je zelf steeds meer strijd om dit nog te geloven.

Praktisch

Je hebt nu veel gelezen over de achtergronden en gevolgen van porno en hoe dit je leven en je relaties met anderen en God beïnvloed. Hopelijk heeft het je meer bewust gemaakt dat porno kijken geen onschuldige activiteit waar je zonder gevolgen mee door kunt gaan. Misschien ben je zelfs wel ready om het achter je te laten.

Via de website van het netwerk Purity4Life is er een zelftest beschikbaar gesteld, die helpt je ontdekken in hoeverre je zelf last hebt van je pornogebruik. Ook zijn er verschillende online cursussen die jou kunnen helpen bij het loskomen van je worsteling. Deze online programma’s zijn vooral geschikt voor hen die bij zichzelf merken dat de omgang met hun eigen seksualiteit tot problemen leidt: op relationeel, geestelijk en emotioneel vlak. Er zijn twee versies: ‘Pure Heart’ is gericht op jongeren (16-28 jaar), ‘Bouwen aan een rein leven’ is geschikt voor volwassenen.

Harko IJkema
Harko IJkema

Harko is een van de baanbrekende hulpverleners in Nederland op gebied van pornoverslavingen. Als GGZ psycholoog en in zijn eigen praktijk helpt hij velen in hun worsteling. Verschillende online te volgen cursussen komen van zijn hand, waarmee hij al honderden mensen heeft geholpen om in vrijheid te gaan leven.

Artikelen: 1