In ons vorige artikel vertelden we dat er geen ‘gouden sleutels’ zijn voor het loskomen van je worsteling. Voor iedereen ziet het probleem er anders uit, en is er maatwerk nodig in de aanpak. Er is geen ‘oplossing’ die voor iedereen werkt. Ook ontdekten we dat het leren wandelen in vrijheid vaak een proces is; overwinning brengt karaktervorming. In dit artikel gaan we verder in op de drie benaderingswijzen die kunnen helpen in dat proces: oplossingsgericht, het aanpakken van triggers en het versterken van je geloofsleven.
Theologische kant
Ik begin bij wat het dichtst bij mij ligt. Ik ben zelf een (hbo)theoloog, ik kijk vanuit een stukje levensheiliging, moraal en ideaal – en vanuit dat perspectief past het gebruik van porno niet in een christelijk leven. Voor mij is dat heel logisch en gewoon. Tegelijkertijd legt het de lat hoog, wat schuldgevoelens en schaamte kan verergeren. Ook denken mensen soms dat ‘het probleem’ zo is opgelost wanneer je je ervan bekeert en je echt berouw hebt. Maar zo simpel is het niet.
Bron van intrinsieke motivatie
Het investeren in je geloofsleven, God op de eerste plek zetten en weten wie je bent in Christus zijn dingen die echt helpen. Je raakt meer gericht op Gods wil, in plaats van van je eigen verlangens. Daarmee heb je een goede reden om porno aan je voorbij te laten gaan; je wil God eren met wat je doet. Dat geeft je een intrinsieke motivatie om aan de slag te gaan.
Bron van frustratie
Tegelijkertijd kan het je ook heel gefrustreerd maken als je harde geknok tegen verleiding niet lijkt te werken. Werkelijkheid en wens/ ideaal kunnen veel te ver uit elkaar komen te liggen, waardoor het achter je laten van porno steeds onmogelijker lijkt. En die frustratie en wanhoop helpen je weer terug in je oude gedragspatroon… Daarom is alleen deze kant vaak niet voldoende voor mensen om volledig in vrijheid te gaan wandelen.
“Je grootste seksuele orgaan zit niet tussen je benen, maar tussen je oren. “
Psychologische kant
Naast het feit dat het sowieso niet slecht is om een keer een APK’tje te doen bij een psycholoog, kan het ontzettend helpen om – juist met deze worsteling – hulp te zoeken. De reden daarvoor is dat je grootste seksuele orgaan niet tussen je benen zit, maar tussen je oren.
Emoties
Een grote trigger om naar porno te kijken, is je emotie. En dan in het specifiek de emoties die wij als ‘negatief’ en ‘moeilijk’ bestempelen. Denk dan aan verdriet, boosheid, pijn en teleurstelling. De manier waarop jij hiermee omgaat is helpend en soms wat minder. Je kunt de situatie assertief aanpakken, of je worsteling delen met een ander zodat de last verdeeld wordt. Of je kunt je struggles gaan verdoven, ontwijken of uitstellen. Je raad het al, het kijken naar porno als verdoving van je gevoelens is een ‘niet helpende’ manier van coping.
Verbinding
Ook kan porno een surrogaat zijn van verbinding. Je hechting als kind bij je ouders, of juist de meest belangrijke volwassenen in je volwassen leven, kan de wortel zijn van het kijken naar porno. Die behoefte aan verbinding is heel gezond! Maar de reactie om dan maar naar porno te kijken misschien niet zo…
Trauma
Naast dat je een trauma kunt hebben van wat je gemist hebt, kun je ook een trauma hebben van wat je is aangedaan. Misschien is iemand ooit over je grenzen gegaan op seksueel gebied, en kon je op dat moment niet grijpen wat er nu eigenlijk met je lichaam gebeurde. Doordat je je reacties niet begreep, zocht je naar een manier om het wel te begrijpen. Porno gaf antwoorden, hielp je om dingen te duiden. Klinkt gek, maar het is heel gewoon.
Niet toereikend
De andere kant van deze benadering is, dat wanneer je je te veel op je gebroken kanten richt, je vast kunt raken in passief navelstaren. Dit gaat je niet verder helpen. Je hebt iets nodig wat tools geeft om daadwerkelijk stappen te zetten.
“Waarheid overtuigt je van de dingen die niet waar zijn.”
Coachende kant
Over deze categorie valt veel te zeggen, daarom focussen we op een paar kleine dingen: het volgen van onderwijs, accountability, gezonder gaan leven en jezelf beschermen.
Anders leren kiezen
Kennis geeft je de kans om anders te kiezen. Bijvoorbeeld door te ontdekken wat je triggers zijn. Daarvoor heeft de AA ooit het acroniem HALT bedacht. Wij vullen hem in met ‘Hurt’, ‘Angry’, ‘Lonely’ en ‘Tired’ (pijn, boosheid, eenzaamheid en vermoeidheid). Ten tweede overtuigt waarheid je van dingen die niet waar zijn. Door onderwijs te volgen kun je ontdekken welke irreële gedachten je mag vervangen met reële. In de psychologie heet dit proces Rationeel Emotieve Therapie (RET), maar in de christelijke wereld heet dit gewoon het vernieuwen van je denken (Romeinen 12:2) en het verbreken van bolwerken (2 Kor.10:4-6).
Accountability
Naast onderwijs is accountability ook een ontzettend belangrijke kant van de oplossingsgerichte benadering. Neem iemand in vertrouwen, laat deze persoon sowieso voor je bidden, maar wees ook gewoon eerlijk over je daden tegen hem of haar. Neem de verantwoordelijkheid over wat je doet en grijp deze kans om samen te ontdekken wat er onder je gedrag kan zitten. Denk daarbij aan de leugens die het laatste zetje kunnen zijn om aan de verleiding toe te geven, bepaalde patronen in je leven, je geloofsleven die niet op orde is of dat gezonde gewoontes in je leven ontbreken.
Leefstijl
Ga gezonder leven: Lichamelijk, geestelijk en emotioneel. Dus sport, eet gezond, neem tijd om te rusten en breng een ritme aan in je dag. Spendeer tijd met mensen die je belangrijk vindt. En bouw aan je relatie met God. Na verloop van tijd haal je uit al deze dingen steeds meer voldoening.
Kleine aanpassingen
En als laatste het gebruik van je gezonde verstand. Ja, je moet leren om met triggers om te gaan. Nee, je hoeft het jezelf niet moeilijker te maken dan het al is. Download een filter, daardoor zou je meer moeite moeten doen om erbij te komen. Download een accountability programma, daardoor zien anderen wat je doet en is het direct ongemakkelijk. Vervang je smartphone met een klaptelefoon, of laat hem beneden ‘s avonds. Haal je tv uit je slaapkamer en als je aan het werk bent op je laptop, zorg dat je dit dan doet in een ruimte waar ook andere mensen zijn.
Meer tips & tricks? Volg dan een van de cursussen van Go4Purity.nl.
